Του Πέτρου Κατσάκου
Ένα επικίνδυνο προηγούμενο δημιουργεί η πρόσφατη απόφαση των Ελληνικών Τουριστικών Ακινήτων να παραχωρήσει το Μπούρτζι, το γνωστό ιστορικό μνημείο του Ναυπλίου, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Όπως παραδέχεται στην ανακοίνωση της 18ης Νοεμβρίου ο ίδιος ο κ. Τατούλης, «είναι η πρώτη φορά που γίνεται παραχώρηση τέτοιου μνημείου σε Περιφέρεια και είναι κάτι που με δική μας πρωτοβουλία πετύχαμε», έχοντας μάλιστα και τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Πολιτισμού. Μια απόφαση που προκαλεί το εύλογο ερώτημα για το δικαίωμα παραχώρησης ιστορικών μνημείων στη διαχείριση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, τα ΑΤΕ δεν παραχώρησαν απλώς τη χρήση ενός χώρου μέσα στο Μπούρτζι αλλά τη διαχείριση όλου του μνημείου. Είναι διαφορετικό πράγμα να παραχωρείται σε ιδιώτη ή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ένας χώρος μέσα σ' ένα μνημείο και διαφορετικό να παραχωρείται όλο το μνημείο.
Το Μπούρτζι είναι μνημείο της Α' Ενετοκρατίας (1389-1540) και σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο «Ως αρχαία μνημεία ή αρχαία νοούνται όλα τα πολιτιστικά αγαθά που ανάγονται στους προϊστορικούς, αρχαίους, βυζαντινούς χρόνους και χρονολογούνται έως και το 1830» και «τα αρχαία ακίνητα μνημεία που χρονολογούνται έως και το 1453 ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα και νομή και είναι πράγματα εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας». Και εδώ το ερώτημα πλέον στρέφεται στο υπουργείο Πολιτισμού. Από πότε και με ποιο δικαίωμα ο συνταγματικά κατοχυρωμένος θεματοφύλακας της ιστορικής κληρονομιάς αρχίζει να παραχωρεί μνημεία; Σε επόμενη φάση μπορεί δηλαδή να παραχωρήσει στη διαχείριση της τοπικής αυτοδιοίκησης ή και ιδιωτών τις Μυκήνες ή το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, αν υπάρξει ανάλογο αίτημα; Το υπουργείο Πολιτισμού οφείλει να προστατεύσει τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία από τα φιλόδοξα σχέδια επενδυτών που ονειρεύονται καφετέριες, εστιατόρια και χώρους διασκέδασης σε χώρους όπως το Μπούρτζι που αποτελεί τμήμα της κληρονομιάς του τόπου.
Τα success stories στον χώρο του πολιτισμού δεν γράφονται με παραχωρήσεις, εκποιήσεις και εμπορικές επενδύσεις. Εξάλλου εδώ και δύο χρόνια δημοτική παράταξη του Ναυπλίου έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση για την στέγαση Εγκληματολογικού Μουσείου στο Μπούρτζι. Αντ' αυτού βλέπουμε σήμερα να δρομολογείται η αξιοποίηση μέσω καφετέριας με υπέροχη θέα.
Ένα επικίνδυνο προηγούμενο δημιουργεί η πρόσφατη απόφαση των Ελληνικών Τουριστικών Ακινήτων να παραχωρήσει το Μπούρτζι, το γνωστό ιστορικό μνημείο του Ναυπλίου, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Όπως παραδέχεται στην ανακοίνωση της 18ης Νοεμβρίου ο ίδιος ο κ. Τατούλης, «είναι η πρώτη φορά που γίνεται παραχώρηση τέτοιου μνημείου σε Περιφέρεια και είναι κάτι που με δική μας πρωτοβουλία πετύχαμε», έχοντας μάλιστα και τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Πολιτισμού. Μια απόφαση που προκαλεί το εύλογο ερώτημα για το δικαίωμα παραχώρησης ιστορικών μνημείων στη διαχείριση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, τα ΑΤΕ δεν παραχώρησαν απλώς τη χρήση ενός χώρου μέσα στο Μπούρτζι αλλά τη διαχείριση όλου του μνημείου. Είναι διαφορετικό πράγμα να παραχωρείται σε ιδιώτη ή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ένας χώρος μέσα σ' ένα μνημείο και διαφορετικό να παραχωρείται όλο το μνημείο.
Το Μπούρτζι είναι μνημείο της Α' Ενετοκρατίας (1389-1540) και σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο «Ως αρχαία μνημεία ή αρχαία νοούνται όλα τα πολιτιστικά αγαθά που ανάγονται στους προϊστορικούς, αρχαίους, βυζαντινούς χρόνους και χρονολογούνται έως και το 1830» και «τα αρχαία ακίνητα μνημεία που χρονολογούνται έως και το 1453 ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα και νομή και είναι πράγματα εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας». Και εδώ το ερώτημα πλέον στρέφεται στο υπουργείο Πολιτισμού. Από πότε και με ποιο δικαίωμα ο συνταγματικά κατοχυρωμένος θεματοφύλακας της ιστορικής κληρονομιάς αρχίζει να παραχωρεί μνημεία; Σε επόμενη φάση μπορεί δηλαδή να παραχωρήσει στη διαχείριση της τοπικής αυτοδιοίκησης ή και ιδιωτών τις Μυκήνες ή το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, αν υπάρξει ανάλογο αίτημα; Το υπουργείο Πολιτισμού οφείλει να προστατεύσει τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία από τα φιλόδοξα σχέδια επενδυτών που ονειρεύονται καφετέριες, εστιατόρια και χώρους διασκέδασης σε χώρους όπως το Μπούρτζι που αποτελεί τμήμα της κληρονομιάς του τόπου.
Τα success stories στον χώρο του πολιτισμού δεν γράφονται με παραχωρήσεις, εκποιήσεις και εμπορικές επενδύσεις. Εξάλλου εδώ και δύο χρόνια δημοτική παράταξη του Ναυπλίου έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση για την στέγαση Εγκληματολογικού Μουσείου στο Μπούρτζι. Αντ' αυτού βλέπουμε σήμερα να δρομολογείται η αξιοποίηση μέσω καφετέριας με υπέροχη θέα.